پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

در جلسه سوم از مجموعه «مباحثی در سیره‌نگاری و سیره پیامبر اسلام (ص)» فرهاد قدوسی، عضو پژوهشی دانشگاه ایالتی وین در میشیگان آمریکا طی سخنانی به بررسی مختصر ۳ رویکرد از ۴ رویکرد اتخاذ شده از سوی محققان آکادمیک غربی در رابطه با تاریخ اولیه اسلام به طور عام و زندگانی پیامبر اسلام به‌طور خاص پرداخت.

از آنجا که بحث‌ها درباره نظریه دین و قدرت هم از سوی خود صاحب نظریه و هم از سوی ناقدان گِرد دو مثال اسلام و مسیحیت می‌گشت، مثال‌هایی هم که در توضیح رویکرد‌ها بیان خواهم کرد، بر این دو نمونه متمرکز است. بحث درباره نظریه دین و قدرت در پایان یادداشت خواهد آمد. به عبارت دیگر اصل سخن بر توضیح سه رویکرد در دین‌پژوهی متمرکز است و در عین حال مثال‌ها ضمن کمک به توضیح رویکرد‌ها در بخشی از سخنانی که خود سروش یا ناقدان و شارحانش گفته‌اند، تردید می‌آورد. در بخش پایانی مقاله خواهیم دید که نظریه دین و قدرت چگونه در این رویکرد‌ها جای می‌گیرد.

محمد و امپراتوری‌های ایمان با عنوان فرعی پدید آمدنِ (فرآوری، به ترجمه‌ی زهیر میرکریمی) پیامبر اسلام [۱]نوشته‌ی شان ویلیام انتونی [۲]است که در ۲۸۷ صفحه توسط انتشارات دانشگاه کالیفرنیا در سال ۲۰۲۰ منتشر شده. به نوشته‌ی یکی از پژوهش‌گران [۳]انتونی زمانی که در سال ۲۰۱۳ به موسسه‌ی مطالعات پیشرفته‌ی پرینستون رفت قرار بود بر روی موضوع آخرالزمان در متون شیعی کار کند. اما بیشترِ وقت او مصروف تحقیق در باب چهره‌ی تاریخی پیامبر گردید و حاصل آن، این کتاب شد. او از شاگردان تاریخ‌دان و اسلام‌پژوه شهیر، فرِد دانر [۴]است و هم‌اکنون از اساتید دانشگاه اهایو است.